Trạm không gian Salyut-5
Cấu tạo bên ngoài Salyut-5 (sơ đồ)
Sayut-5 là trạm không gian cuối cùng trong chương trình Almaz, phục vụ cho mục đích quân sự. Salyut-5 có cấu tạo tương tự như Salyut-3, tuy nhiên nó được trang bị thêm module chứa mẫu vật thí nghiệm. Trạm không gian được phóng thành công bằng tên lửa đẩy Proton 8K82K ngày 22/06/1976. Salyut-5 chuyển động trên quỹ đạo mà điểm xa nhất cách mặt đất 269 km, điểm gần nhất cách mặt đất 223 km (gần hơn Salyut-4, có lẽ là để có thể thực hiện các quan sát quân sự tốt hơn). Trạm không gian bay 1 vòng quanh Trái Đất hết 89 phút.
Ngày 06/07/1976, phi hành đoàn Soyuz-21 gồm 2 phi công Boris Volynov và Vital Zhoilobov được phóng lên Salyut-5. Mục đích chính của nhiệm vụ là thử nghiệm khả năng giám sát các hoạt động quân sự từ trạm. Trong lúc phi hành đoàn làm việc trên Salyut-5, quân đội Liên Xô cũng tiến hành tập trận tại Siberi. Volynov và Zhoilobov tiến hành quan sát quá trình tập trận từ ngoài không gian. Bên cạnh nhiệm vụ chính, hai nhà du hành cũng đã thực hiện nhiều thí nghiệm khoa học khác như quan sát Mặt Trời, theo dõi sự hoạt động của cá trong môi trường không trọng lượng, nói chuyện qua cầu truyền hình với học sinh, ...Do các thiết bị của trạm gặp trục trặc nên điều kiện sống của các nhà du hành trở nên khó khăn và họ gặp các vấn đề về sức khoẻ, tâm lý. Ngày 24/08/1976, họ đã quay trở về Trái Đất sau hơn 49 ngày làm việc.
Ngày 14/10/1976, tàu Soyuz-23 tiếp tục được phóng lên không gian, tuy nhiên 2 nhà du hành Vyacheslav Zudov và Valeri Rozhdestvenski đã không thể kết nối với trạm không gian. Sau khi xuyên qua bầu khí quyển Trái Đất, module đổ bộ của Soyuz-23 rơi vào một cơn bão tuyết và họ bị chìm xuống phía dưới lớp băng trên mặt hồ Tengiz, Kazakhstan. Sau rất nhiều nỗ lực cứu hộ, các thợ lặn đã buộc được dây cáp vào module đổ bộ và dùng trực thăng cẩu lên khỏi hồ nước. Hai nhà du hành được giải cứu an toàn.
Ngày 07/02/1977, Liên Xô phóng thành công tàu vũ trụ Soyuz-24. Hai nhà du hành Viktor Gorbatko và Yuri Glazkov đã kết nối thành công với trạm không gian. Nhiệm vụ chính của họ là làm nốt các công việc mà phi hành đoàn Soyuz-21 phải bỏ dở, chuẩn bị sẵn sàng module mẫu vật và tiến hành quá trình lọc không khí trên trạm không gian với nguồn không khí “mới” mang theo trên tàu Soyuz. Mặc dù tổng thời gian phi hành làm việc trên trạm chỉ khoảng 18 ngày, nhưng Soyuz-24 được đánh giá là một nhiệm vụ rất thành công.
Một ngày sau khi tàu Soyuz-24 rời khỏi Salyut-5, moduel mẫu vật cũng đã tách khỏi trạm không gian và được thu hồi thành công. Ngày 08/08/1977, Salyut-5 rơi trở lại mặt đất sau 412 ngày trên quỹ đạo (trong đó 67 ngày có phi hành đoàn), bay được 6666 vòng quanh Trái Đất.
Tài liệu tham khảo:
[1]Wikipedia, 06/2008. Salyut 4, http://en.wikipedia.org/wiki/Salyut_5
Hero_Zeratul
Bõ Thiên văn học - ttvnol.com