Ý nghĩa thời gian thay đổi theo định luật vật lý (thế dẫn) như đã nói ở trên. Phép biến đổi Lorentz áp dụng khi muốn (toán học) các hiện tượng này xảy ra là như nhau cùng thời điểm trên các mặt đẳng thế thì độ dài một đơn vị thời gian xảy ra tại các nơi phải thay đổi (nếu lấy một độ dài đơn vị thời gian nào đó làm chuẩn) được Einstein áp dụng trong lý thuyết tương đối.
Thực tế nếu áp dụng vào con lắc đặt trên cao thì một đơn vị thời gian cho một dao động của nó phải dài (loãng – dãn ra) hơn dưới thấp để cuối cùng hai con lắc về đến đích cùng lúc…!? Vì thế phép thuật này (thuật toán) chỉ có ý nghĩa về mặt toán học không áp dụng được trong thực tế .
Thế nhưng điều này lại xảy ra trong thí nghiệm Michelson với kết quả là bất biến thì phải giải thích như thế nào? Vì theo quan điểm của bài viết thì mọi định luật vật lý và thời gian phải là như nhau trên cùng một mặt đẳng thế (dù có chuyển từ hệ quy chiếu này qua hệ quy chiếu kia trong cùng một mặt).
Với một kết quả kỳ lạ như vậy, quan điểm bài viết này cho rằng các định luật vật lý đã thích ứng (thay đổi) khi chuyển từ hệ quy chiếu này sang hệ quy chiếu kia và cho ra một kết quả đồng đẳng. Ở đây không có yếu tố thời gian co dãn, hoàn toàn vật lý.
Trước hết khái quát lại ý nghĩa tương đối trong cơ học cổ điển (Galileo) mọi định luật cơ học là như nhau khi chuyển từ hệ quy chiếu này sang hệ quy chiếu khác (quán tính) cần phải có một điều kiện đủ (người viết) tất cả các vật thể trong hệ chuyển hoặc liên quan đến định luật cơ học diễn ra trong hệ phãi có cùng vận tốc quán tính (với chất rắn bằng ma sát hoặc cố định với hệ, với không khí bằng cách ly và đã ổn định đàn hồi trong hệ) như hệ chuyển thì các định luật cơ học này là như nhau với định luật cộng vận tốc; và khi chuyển qua hệ phi quán tính (có gia tốc) thì cũng như vậy.
Bởi xét cho cùng, không một ai có thể khẳng định rằng hệ quy chiếu gắn với mặt đất ở hệ quy chiếu nào (tĩnh, quán tính hay phi quán tính) ..? và thực tế chúng ta đang di chuyển theo hướng nào…! và nếu vô vàn các hệ quy chiếu đa dạng chồng chập với nhau như vậy thì lấy gì làm mốc để mà so sánh .Có thể nói mà không sai , tự các hệ quy chiếu đã có một giá trị nội tại, mọi định luật diễn ra ở đây đã có giá trị định xứ. Đây là quy luật rất quan trọng, và ngược lại : với một thuật toán (phép biến đổi), một hệ quy chiếu nào đó có thể đổi sang một (hoặc nhiều) hệ quy chiếu ở các dạng khác cho nhu cầu sử dụng (thuần túy toán học) mặc dù nó không có thực trong tự nhiên.
Trở lại với thí nghiệm Michelson, có lẽ có thể chúng ta đang sống trong một hệ quy chiếu tĩnh tuyệt đối (ở mức độ vũ trụ trong trường hợp giã thiết không có trường Néo)…vì vậy sự chuyển hệ đã không xảy ra (trong nhận thức) .Có thể kiểm chứng ý tưởng này bằng chính thí nghiệm Michelson với thay đổi một chút.
Với dụng cụ này có thể đặt lại một trong hai gương nằm ngoài biên di chuyễn trên một trục (trục ánh sáng) dài và ngắn so với bãn gốc (hoặc hai gương biên ngoài di chuyển khác tốc độ nhưng bố trí khi đi ngang qua vạch cũ của bản gốc thì phải cùng lúc). Tốc độ di chuyển là vài milimet/giây (tương tự như thí nghiệm Mossbauer) hoặc khá lớn để so sánh. Lúc gương đi qua khoảng cách bằng với bản gốc, nếu kết quả là đồng pha thì quan điểm Einstein là chính xác (hoặc chưa xác định được với ý tưởng sau) nếu nhận được một vạch xanh hoặc đỏ thì hệ quy chiếu tĩnh là đúng .
Một nhận định khác như sau ,trong thực tế ta thấy trường thế dẫn di chuyển đồng bộ với khối lượng vật chất .Nhưng thực sự các vi hạt Néo không di chuyển chỉ có sóng năng lượng (tần số vi hạt) biến thiên theo thế trường thăng giáng .Khi các gương di chuyển cùng chiều với chiều ánh sáng thì trước mặt gương bán mạ (và một gương biên) có sự tăng thế trường Néo và sau lưng nó có sự giảm thế trường qua sự tăng giảm tần số tương đương với tốc độ dịch chuyễn của hệ ,hiệu ứng này bù trừ cho hiệu ứng doppler qua gương phản xạ và một gương biên (nguyên lý tương quan) .
Do năng lượng ánh sáng rất tinh tế đồng thời di chuyển trên nền là các vi hạt bằng từ hóa (bài viết trước) thì ý nghĩa này (hiệu ứng) phải được tôn trọng và xem xét đúng mức ,tất nhiên các hiệu ứng khác như trường thế giảm và xuyên gương của hai tia sáng là như nhau. Ngày nay có nhiều thí nghiệm được thiết kế rất tinh tế có thể cho ta biết sự thực vấn đề gây tranh cãi thường xuyên này nếu quan tâm đến nó.
Qua thí nghiệm mới trên, ta thấy một hiệu ứng rất quan trọng, hiện tượng doppler chỉ xảy ra khi một trong hai (hoặc cả hai ngược chiều–khoảng cách co hoặc giãn) nguồn phát và nơi nhận di chuyển (nghĩa là khoãng cách thay đổi –và chỉ so sánh được với quang phổ ban đầu làm mẫu chuẩn–cách phân tích quang phổ cũa hiện tượng doppler vũ trụ dãn nở bằng giao thoa kế) còn nếu ngược lại toàn hệ di chuyển –nghĩa là khoãng cách bằng nhau, thì tất yếu không có hiệu ứng này. Chỉ bằng suy luận đơn giản ta thấy tính tương đối về thời gian không có chỗ tồn tại.
Đối với thí nghiệm Michelson việc phân tích rất rắc rối với hiệu ứng doppler cho thấy tính bất định của ánh sáng (đúng hơn là nhận thức). Theo quan điểm của ông Michelson khi tiến hành thí nghiệm theo chiều quay của quả đất thì phải nhận được một vạch đỏ là như sau : sóng ánh sáng đồng pha (và đồng tần số) khi đến gương bán mạ thì tách ra làm hai, một tia phản xạ tại gương bán mạ về gương biên rồi đến giao thoa kế ,tia này giảm tần số (dịch chuyển đỏ) vì gương phản xạ di chuyển lùi .Tia thứ hai xuyên qua gương bán mạ đến gương biên giảm tần số vì phản xạ qua gương đang lùi này rồi di chuyển ngược về gương bán mạ lại tăng tần số khi phản xạ qua gương do gương này di chuyển ngược chiều với tia, rồi về giao thoa kế, tia này không tăng hay giảm tần số vì bù trừ với nhau, như thế tại giao thoa kế nhận được một vạch đỏ theo ý của Michelson.
Nhưng cũng có thể giải thích theo một cách khác : Ánh sáng đi ra khỏi nguồn phát đã tăng tần số (dịch chuyển xanh) vì nguồn di chuyển cùng chiều với sóng ánh sáng ,như vậy tia thứ nhất được bù trừ còn tia thứ hai thì xanh…? Giao thoa kế có một vạch xanh…! Nhưng tại nơi này chẳng nhận được vạch nào…vì đồng pha (và đồng tần) .Với kết quả kỳ lạ này chỉ có thể giải thích như sau: Trong hệ không có hiện tượng doppler (vì khoảng cách nguồn và gương bán mạ cố định không tính khoảng cách đều còn lại ,và như thế không còn yếu tố thời gian co giãn để đồng đẳng hiện tượng ). Hiện tượng lệch pha này chỉ xảy ra khi khoảng cách giữa nguồn và gương bán mạ thay đổi và chỉ nhận được chuyễn dịch (một vạch) khi so sánh với mẫu quang phổ làm chuẩn ban đầu (tương tự như phương pháp đo dịch chuyển vũ trụ hiện nay) chứ không phải so sánh giữa hai tia với nhau (mặc dầu theo nhận thức cuối cùng hai tia sẽ khác nhau về tần số) vì như thế cũng đồng pha (đồng tần), mà thí nghiệm này lại là ý tưởng và xác minh cho thuyết tương đối (hẹp) với vận tốc – hạt thay cho tần số – sóng...!
Nếu như trong hệ có doppler thì cách thiết kế dụng cụ thí nghiệm với nhận thức và phương pháp thực hiện không thể phát hiện ra điều này ,việc này cho thấy nhận thức tự nhiên không hề đơn giản .Vì mặc dù có hay không hiện tượng doppler, cũng không có tính tương đối trong chuyển đổi thực tế. Tính định xứ là nguyên tắc ứng xử của tự nhiên. Vả lại cũng không thể lấy một giá trị ảo (so với năng lượng) là thời gian để bù vào một giá trị thực là năng lượng (tần số) được. Phải chăng đây là cái mà khoa học mong đợi….! Khi không có ý tưởng nào khả dĩ tốt hơn ?
(Còn nữa...)