PDA

View Full Version : Các Hố đen là "nhịp tim" của các thiên hà


forimex_sbc
25-08-2012, 09:28 AM
Các Hố đen là "nhịp tim" của các thiên hà




Các hố đen hùng mạnh ở tâm của các thiên hà và cụm thiên hà khổng lồ hoạt động như những trái tim của cả hệ, bơm năng lượng ra ngoài tại các khoảng đều đặn để điều chỉnh sự lớn lên của chính các Hố đen đó, cũng giống như sự tạo thành của các ngôi sao, theo dữ liệu mới từ đài thiên văn Chandra X-ray của NASA.

Các nhà khoa học từ trường Đại học Michigan, viện vật lý ngoài trái đất Max-Planck của Đức, trường Đại học Maryland, Baltimore County (UMBC), trung tâm Vật lý học thiên thể Harvard-Smithsonian, và trường Đại học Jacobs (Đức) đã phối hợp cho ra các kết quả trên.

http://thienvanbachkhoa.org/image_upload/out.php/i893_m84600.jpg



Lực hấp dẫn của các Hố đen là quá lớn đến nỗi không một tia sáng nào có thể thoát khỏi chúng.

Các Hố đen siêu khổng lồ với khối lượng của hơn một tỉ Mặt trời gộp lại đã được phát hiện tại tâm của các thiên hà lớn.

Vật chất bị cuốn vào các Hố đen là gây nên sự bùng phát năng lượng một cách riêng rẽ hay rời rạc. Sự bùng phát này làm cho các Hố đen có khả năng gây ảnh hưởng đến cái chết của các Thiên hà chứa chúng.

Nghiên cứu mới này cho thấy rằng các Hố đen có thể bơm năng lượng trong một hình thái "nhẹ nhàng" và "êm dịu", rồi sau đó là dữ dội.

Các nhà khoa học theo dõi và mô hình lại cách mà ở tâm Thien hà elip M84 ngừng "thổi" khí nóng vào không gian, làm "hâm nóng" khoảng không gian giữa các ngôi sao.

Sự "hâm nóng" này được cho là diễn ra chậm, cả sự hình thành các ngôi sao và sự lớn lên của chính các Hố đen, giúp cho sự ổn định phần còn lại củaThiên hà.

Khí giữa các ngôi sao chỉ kết hợp lại trong một ngôi sao mới khi khí đó đủ nguội. Sự "hâm nóng" có hiệu quả tại vị trí có nhiều nhu cầu, các nhà khoa học nói.

Alexis Finoguenov của UMBC và học viện vật lý thien thể Max-Planck (Đức) so sánh Hố đen trung tâm với cơ bắp của một quả tim.

"Giống như trái tim của chúng ta bơm một cách có chu kì vào hệ tuần hoàn để duy trì sự sống, các Hố đen giữ cho các Thiên hà thành phần nóng ấm để tồn tại. Chúng là sự sáng tạo chu đáo của tự nhiên, cho phép một thiên hà duy trì sự thăng bằng mỏng manh của nó", Finoguenov phát biểu.

Phát hiện này giúp giải quyết các tranh cãi về sự tồn tại của lượng lớn khí nóng xung quanh các Thiên hà, làm cho chúng phát sáng trong các bức ảnh của Chandra X-ray.

"Trong các thập kỷ qua các nhà Thiên văn học đã bối rối bởi sự có mặt của khí ấm quanh các vật thể. Khí được chờ đợi là sẽ nguội đi và định hình thành các ngôi sao", Mateusz Ruszkowski, một Phó Giáo sư khoa Thiên văn học trường ĐH Michigan, phát biểu.

"Bây giờ, chúng ta nhìn thấy một cách rõ ràng và trong sáng rằng yếu tố "đun nóng" của các Hố đen là bền bỉ, sản xuất đủ nhiệt lượng để ngăn cản sự hình thành các ngôi sao. Những bong bóng Plasma là nguyên do của sự bùng phát năng lượng xảy ra một hay đúng hơn là từng thời kỳ một, và tính rõ ràng là ở chỗ trạng thái có chu kỳ đó rất khó để phát hiện", Ruszkowski phát biểu.

Dạng các bong bóng kể trên là một sự sắp xếp của hiệu ứng búp bê Nga (Russian-doll) chưa được nhìn thấy trước đó, Ruszkowski phát biểu. Một trong các bong bóng Plasma nóng xuất hiện để bùng phát và năng lượng trong nó thoát ra ngoài, sự kết hợp xa hơn để hâm nóng khí giữa các ngôi sao.

"Khí hỗn loạn trong các thiên hà cũ được nhìn thấy trong nhiều bức ảnh mà đài thiên văn Chandra X-ray của NASA thu được, nhưng nhìn thấy nhiều mối sự kiện phức tạp thật sự gây ấn tượng sâu sắc về hoạt động bền bỉ của các Hổ đen", Christine Jones, một nhà thiên văn học của trung tâm Vật lý thiên thể Harvard-Smithsonian, phát biểu.

PH
Theo: astronomy.com (http://www.astronomy.com/asy/default.aspx?c=a&id=7657) 18/11/2008