PDA

View Full Version : Các ?ngón tay? và ?thòng lọng? lộ ra trong tinh vân con Cua


tritinh
25-08-2012, 09:28 AM
Các ?ngón tay? và ?thòng lọng? lộ ra trong tinh vân con Cua

Đài quan sát tia X Chandra đã ghi lại bức ảnh rõ nét đầu tiên về gió phát ra từ ẩn tinh của tinh vân con Cua ờ đường biên mờ nhạt của nó .

Tinh vân con Cua cách chúng ta 6000 năm ánh sáng trong chòm sao Taurus (Kim Ngưu) được vận hành với một sự quay rất nhanh , và từ tính rất lớn của sao neu-tron,hay ẩn tinh (chấm nhỏ trắng gần trung tâm bức ảnh ) ,dấu vết còn lại của sự xẹp hấp dẫn của sao khổng lồ được biết đến như là một điều tất yếu trong một vụ nổ siêu sao mới .

http://thienvanbachkhoa.org/image_upload/out.php/i722_081107crab.jpg
Đài quan sát tia X Chandra đã ghi lại bức ảnh rõ nét đầu tiên về gió phát ra từ ẩn tinh của tinh vân con Cua ờ đường biên mờ nhạt của nó .

Ẩn tinh con cua xoay tròn trên trục của nó khoảng 30 lần 1 giây.và tốc độ quay chóng mặt này ,kết hợp với từ trường mạnh ,sinh ra một vùng điện từ có cường độ lớn tạo nên phản lực của bức xạ phát ra từ các cực của ẩn tinh ,và một luồng gió mạnh thổi ra ngoài theo hướng của xích đạo.

Bởi vì gió từ của ẩn tinh thổi mạnh vào thân của tinh vân,các electron và pô-zi-trôn (positron) chuyển động xoắn ốc theo đường thẳng của vùng từ trường và bức xạ năng lượng .Một cái nhẫn tia X bên trong được cho là đại diện cho sóng va chạm tạo nên vết của vùng biên giữa khu vực xung quanh tinh vân và vật chất thổi từ ẩn tinh .các electron và các pô-zi-trôn linh động bẫy bên trong từ trường của ngôi sao di chuyển ra bên ngoài từ cái nhẫn này và làm sáng phía ngoài cái nhẫn sinh ra sức nóng kèm ánh sáng dưới dạng tia X trong khi nhiều cấu trúc sợi chứa đựng khí nóng tràn ngập khắp tinh vân. .

http://thienvanbachkhoa.org/image_upload/out.php/i723_081107crabvis.jpg
Tinh vân con Cua chụp ở ánh sáng thấy được




http://thienvanbachkhoa.org/image_upload/out.php/i724_081107crbIR.jpg
..và vùng hồng ngoại (phải)

Va chạm xảy ra trước là cực kì mãnh liệt , với hình dạng và vị trí của nó thay đổi liên tục một cách nhanh chóng . Hơn thế,các ?ngón tay? và các thòng lọng của vật chất và các chỗ lồi trống rỗng vật chất tất cả chỉ ra rằng từ trường của tinh vân và các dãi vật chất lạnh hơn đang điều khiển chuyển động của các electron và pô-zi-trôn . Vật chất có thể chuyển động nhanh chóng dọc từ trường và di chuyển nhiều năm ánh sáng trước khi bức xạ năng lượng của chúng.Đối lập lại,chúng di chuyển nhiều và chậm hơn ,song song với từ trường và chuyển động chỉ một khoảng cách ngắn trước khi bị mất năng lượng.. Các gian tối lộ rõ thấp hơn phía bên phải và trái trong bức ảnh của Chandra giống như theo đó ảnh hưởng của từ trường sót lại từ ngôi sao ban đầu nguyên thuỷ của tinh vân con Cua.

Theo Astronomynow.com (http://astronomynow.com/081107FingersandloopsintheCrabNebula.html)


Bác Hiền xem lại vài chỗ dịch hộ em