chyngjeeng
25-08-2012, 09:27 AM
Trung tâm các thiên hà: những lỗ đen
khổng lồ
http://thienvanbachkhoa.org/image_upload/out.php/i360_TTO183617828.jpg
Minh họa cho thấy va chạm của hai thiên hà, thiên hà 4C60.70 bên trái đã cơ bản dùng hết năng lượng và bụi thiên thạch của mình để tạo ra các vì sao, lỗ đen của nó đang chẻ đôi thành hai nhánh. Thiên hà mới phát hiện bên phải cũng mang một lỗ đen ở giữa (phần sậm màu), vẫn đang tạo các vì sao mới từ lớp bụi mù dày đặc xung quanh. Luồng bụi che khuất phần lỗ đen đang bị thiên hà 4C60.70 hút về phía mình.
Tuần san của Đại học Harvard ngày 23-10 vừa đăng tải một phát hiện mới nhất về các lỗ đen từng tồn tại ít nhất 12 tỉ năm trước trong vũ trụ. Đây là kết quả quan sát của nhóm các nhà thiên văn học Anh, Mỹ và Đài Loan trong nỗ lực tìm hiểu dải thiên hà 4C60.70 rất xa chúng ta.
Những hình ảnh mới, do tổ hợp kính thiên văn Submillimeter Array đặt tại Hawaii chụp, cho thấy thiên hà 4C60.70 vừa va chạm với một thiên hà lân cận. Cả hai đều mang một lỗ đen khổng lồ ở trung tâm.
Trước đây, khi quan sát thiên hà 4C60.70, các nhà thiên văn tính ra mỗi năm nó có thể tạo ra đến 5.000 vì sao. Qua so sánh, người ta phát hiện thiên hà cũ (4C60.70) đã già cỗi (chết), các vì sao do nó tạo ra đã cũ kỹ và tĩnh lặng. Ngược lại, dải thiên hà mới hãy còn trẻ và đang trong quá trình tạo ra hàng loạt vì sao mới. Sau cú va chạm, 4C60.70 hút về phía mình một luồng bụi khổng lồ từ thiên hà kia.
Giáo sư Rob Ivison (Trung tâm Công nghệ thiên văn học Vương quốc Anh) cho biết: ?Cả hai thiên hà này đều chứa một lỗ đen khổng lồ ở trung tâm, mỗi lỗ đen có năng lượng thắp được hàng tỉ tỉ bóng đèn. Điều này khiến chúng ta tiếp tục đặt câu hỏi: liệu còn bao nhiêu lỗ đen khổng lồ khác nằm khuất trong các dải thiên hà xa xôi của vũ trụ rộng lớn này mà con người chưa biết đến??.
Ước đoán hai thiên hà này cùng hai lỗ đen trung tâm từng tồn tại rất lâu trước đây, chỉ sau khi vũ trụ hình thành chừng 1,7 tỉ năm. Hiện nay, nghiên cứu cho thấy hai thiên hà này đang có khuynh hướng hợp nhất thành một thiên hà mang hình quả bóng. Hai lỗ đen cũng có nhiều khả năng hợp nhất thành một lỗ đen lớn hơn.
Nguồn: 60s.com.vn
(Theo Harvard University Gazette)
khổng lồ
http://thienvanbachkhoa.org/image_upload/out.php/i360_TTO183617828.jpg
Minh họa cho thấy va chạm của hai thiên hà, thiên hà 4C60.70 bên trái đã cơ bản dùng hết năng lượng và bụi thiên thạch của mình để tạo ra các vì sao, lỗ đen của nó đang chẻ đôi thành hai nhánh. Thiên hà mới phát hiện bên phải cũng mang một lỗ đen ở giữa (phần sậm màu), vẫn đang tạo các vì sao mới từ lớp bụi mù dày đặc xung quanh. Luồng bụi che khuất phần lỗ đen đang bị thiên hà 4C60.70 hút về phía mình.
Tuần san của Đại học Harvard ngày 23-10 vừa đăng tải một phát hiện mới nhất về các lỗ đen từng tồn tại ít nhất 12 tỉ năm trước trong vũ trụ. Đây là kết quả quan sát của nhóm các nhà thiên văn học Anh, Mỹ và Đài Loan trong nỗ lực tìm hiểu dải thiên hà 4C60.70 rất xa chúng ta.
Những hình ảnh mới, do tổ hợp kính thiên văn Submillimeter Array đặt tại Hawaii chụp, cho thấy thiên hà 4C60.70 vừa va chạm với một thiên hà lân cận. Cả hai đều mang một lỗ đen khổng lồ ở trung tâm.
Trước đây, khi quan sát thiên hà 4C60.70, các nhà thiên văn tính ra mỗi năm nó có thể tạo ra đến 5.000 vì sao. Qua so sánh, người ta phát hiện thiên hà cũ (4C60.70) đã già cỗi (chết), các vì sao do nó tạo ra đã cũ kỹ và tĩnh lặng. Ngược lại, dải thiên hà mới hãy còn trẻ và đang trong quá trình tạo ra hàng loạt vì sao mới. Sau cú va chạm, 4C60.70 hút về phía mình một luồng bụi khổng lồ từ thiên hà kia.
Giáo sư Rob Ivison (Trung tâm Công nghệ thiên văn học Vương quốc Anh) cho biết: ?Cả hai thiên hà này đều chứa một lỗ đen khổng lồ ở trung tâm, mỗi lỗ đen có năng lượng thắp được hàng tỉ tỉ bóng đèn. Điều này khiến chúng ta tiếp tục đặt câu hỏi: liệu còn bao nhiêu lỗ đen khổng lồ khác nằm khuất trong các dải thiên hà xa xôi của vũ trụ rộng lớn này mà con người chưa biết đến??.
Ước đoán hai thiên hà này cùng hai lỗ đen trung tâm từng tồn tại rất lâu trước đây, chỉ sau khi vũ trụ hình thành chừng 1,7 tỉ năm. Hiện nay, nghiên cứu cho thấy hai thiên hà này đang có khuynh hướng hợp nhất thành một thiên hà mang hình quả bóng. Hai lỗ đen cũng có nhiều khả năng hợp nhất thành một lỗ đen lớn hơn.
Nguồn: 60s.com.vn
(Theo Harvard University Gazette)