coimexco-cty
25-08-2012, 09:23 AM
http://i232.photobucket.com/albums/ee83/anhminh3103/080911142411.jpg
IC 3568
Những ngôi sao không đủ khối lượng để chuyển thành vụ nổ siêu tân tinh kết thúc cuộc sống của mình bằng thổi hầu hết vật chất trong một luồng gió sao mãnh liệt nhưng không gây nổ. Chỉ một nhân nóng còn lại trong một dạng của sao lùn trắng; phần còn lại của ngôi sao được phân tán vào vùng không gian bên trong ngôi sao, làm giàu nó với những thành phần được xử lí hóa học (Chemically processed elements) như cacbon, nguyên tố được tìm thấy trong hầu hết các sinh vật sống trên Trái Đất.
Những thành phần này được hâm nóng trong suốt cuộc đời của một ngôi sao kéo dài hàng tỉ năm. Sự bức xạ năng lượng cao từ sao lùn trắng làm cho những khí gas được thổi ra chiếu sáng trong một khoảng thời gian ngắn và kết quả là một trong những vật thể thiên văn rực rỡ nhất: một tinh vân.
Lịch sử phức tạp của độ hụt khối
Những sự kiện dẫn đến sự hình thành của tinh vân phát triển qua hai giai đoạn mà cuối cùng đem kại một cấu trúc bao gồm một vùng bên trong dày đặc - của chính tinh vân - và quầng sáng mờ nhạt bên ngoài bao gồm những luồng "gió sao" (stellar wind) bị ion hóa. Cùng với nhau,vật chất được thổi ra trong một thời gian khá ngắn, về phương diện thiên văn học, và tinh vân này có thể nhìn thấy được trong một vài ngàn năm. Vì lí do này, không nhiều những đối tượng kiểu này có sẵn để nghiên cứu.
Những quầng sáng bên ngoài của tinh vân khá mờ nhạt và khó để nghiên cứu, tuy nhiên, chúng có thể cung cấp lượng lớn thông tin về những đặc tính của giai đoạn mất khối lượng cuối cùng của ngôi sao đang chết. Mặc dù có sự tiến triển trong hiểu biết về sự tiến hóa sao cũng như sự mất khối lượng về mặt lí thuyết, nhưng những đặc điểm có thể quan sát được, nói riêng, của giai đoạn cuối của quá trình hao hụt khối lượng vẫn ít được biết đến. Những máy quang phổ thiên văn truyền thống và những công cụ khác có khả năng để nghiên cứu chỉ một vài đặc điểm của những vật thể mờ và rộng như thế, làm cho việc phân tích những quầng sáng này là một công việc ngổn ngang, có thể không thực hiện được.
Giải pháp công nghệ IFS (inergral field spectroscopy) - Công nghệ này được áp dụng cho các kính thiên văn cực lớn
Công nghệ mới này cho phép thu được hàng trăm quang phổ của một phần khá lớn trên bầu trời, và điều này mở ra viễn cảnh cho việc phân tích những vật thể mở rộng như tinh vân chẳng hạn. Đài thiên văn Calar Alto sở hữu một trong những máy quang phổ tốt nhất thế giới, đó là PMAS (Potsdam Multi-Aperture Spectrophotometer), được gắn vào kính thiên văn của trạm có đường kính 3.5 m.
Trong một bài báo được xuất bản trong tờ Astronomy và Astrophysics, một nhóm nghiêm cứu từ viện vật lí thiên văn ở Potsdam, dẫn đầu bởi C. Sandin, đã sử dụng PMAS để nghiên cứu cấu trúc hai chiều của một nhóm năm tinh văn được lựa chọn trong thiên hà của chúng ta: Blue Snowball (NGC 7662), M2-2, IC 3568, Blinking (NGC 6826) và Owl (NGC 3587).
Những quầng sáng của tinh vân được tiết lộ
Cho 4 trong những đối tượng này, nhóm nghiên cứu tìm thấy được một cấu trúc nhiệt (temperture structure), mà trải dài suốt từ trung tâm ngôi sao đến quầng sáng này, và tìm thấy trong 3 trường hợp rằng, nhiệt độ tăng đều ở quầng sáng bên trong. Theo Sandin, "Sự xuất hiện của những quầng sáng nóng như vậy có thể được dễ dàng giải thích như một hiện tượng tạm thời mà xuất hiện khi quầng sáng này đang trong quá trình ion hóa". Một kết quả đáng chú ý nữa của nghiên cứu này là lần đầu tiên có thể đo đạc được quá trình mất mát khối lượng của sự tiến hóa cuối cùng của những ngôi sao hình thành nên tinh vân. Sandin cho biết, "So với những phương thức đo tỉ lệ hụt khối khác, những ước tính của chúng tôi được thực hiện trực tiếp trên thành phần khí của gió sao". Kết quả này mang lại những hiểu biết sâu sắc quang trọng về cách mà khối lượng bị hụt đi, và các nhà nghiên cứu phát hiện rằng độ hụt khối gia tăng bởi nhân tố khoảng 4-7 ngàn năm trong giai đoạn cuối.
Nhóm nghiên cứu lên kế hoạch tiếp tục nghiên cứu giai đoạn tiến hóa cuối cùng của những ngôi sao khối lượng nhỏ, và quan sát tinh vân trong đám mây Magellanic. Những tác giả này cho rằng "về phương diện lí thuyết, kết quả nghiên cứu này nên cung cấp một nền tảng thách thức cho sự cải thiện của những mẫu gió sao trong tương lai".
12/09/2008
(Theo Sciencedaily.com)
http://www.sciencedaily.com/releases/2008/09/080911142411.htm
Anh Minh - PAC.News
IC 3568
Những ngôi sao không đủ khối lượng để chuyển thành vụ nổ siêu tân tinh kết thúc cuộc sống của mình bằng thổi hầu hết vật chất trong một luồng gió sao mãnh liệt nhưng không gây nổ. Chỉ một nhân nóng còn lại trong một dạng của sao lùn trắng; phần còn lại của ngôi sao được phân tán vào vùng không gian bên trong ngôi sao, làm giàu nó với những thành phần được xử lí hóa học (Chemically processed elements) như cacbon, nguyên tố được tìm thấy trong hầu hết các sinh vật sống trên Trái Đất.
Những thành phần này được hâm nóng trong suốt cuộc đời của một ngôi sao kéo dài hàng tỉ năm. Sự bức xạ năng lượng cao từ sao lùn trắng làm cho những khí gas được thổi ra chiếu sáng trong một khoảng thời gian ngắn và kết quả là một trong những vật thể thiên văn rực rỡ nhất: một tinh vân.
Lịch sử phức tạp của độ hụt khối
Những sự kiện dẫn đến sự hình thành của tinh vân phát triển qua hai giai đoạn mà cuối cùng đem kại một cấu trúc bao gồm một vùng bên trong dày đặc - của chính tinh vân - và quầng sáng mờ nhạt bên ngoài bao gồm những luồng "gió sao" (stellar wind) bị ion hóa. Cùng với nhau,vật chất được thổi ra trong một thời gian khá ngắn, về phương diện thiên văn học, và tinh vân này có thể nhìn thấy được trong một vài ngàn năm. Vì lí do này, không nhiều những đối tượng kiểu này có sẵn để nghiên cứu.
Những quầng sáng bên ngoài của tinh vân khá mờ nhạt và khó để nghiên cứu, tuy nhiên, chúng có thể cung cấp lượng lớn thông tin về những đặc tính của giai đoạn mất khối lượng cuối cùng của ngôi sao đang chết. Mặc dù có sự tiến triển trong hiểu biết về sự tiến hóa sao cũng như sự mất khối lượng về mặt lí thuyết, nhưng những đặc điểm có thể quan sát được, nói riêng, của giai đoạn cuối của quá trình hao hụt khối lượng vẫn ít được biết đến. Những máy quang phổ thiên văn truyền thống và những công cụ khác có khả năng để nghiên cứu chỉ một vài đặc điểm của những vật thể mờ và rộng như thế, làm cho việc phân tích những quầng sáng này là một công việc ngổn ngang, có thể không thực hiện được.
Giải pháp công nghệ IFS (inergral field spectroscopy) - Công nghệ này được áp dụng cho các kính thiên văn cực lớn
Công nghệ mới này cho phép thu được hàng trăm quang phổ của một phần khá lớn trên bầu trời, và điều này mở ra viễn cảnh cho việc phân tích những vật thể mở rộng như tinh vân chẳng hạn. Đài thiên văn Calar Alto sở hữu một trong những máy quang phổ tốt nhất thế giới, đó là PMAS (Potsdam Multi-Aperture Spectrophotometer), được gắn vào kính thiên văn của trạm có đường kính 3.5 m.
Trong một bài báo được xuất bản trong tờ Astronomy và Astrophysics, một nhóm nghiêm cứu từ viện vật lí thiên văn ở Potsdam, dẫn đầu bởi C. Sandin, đã sử dụng PMAS để nghiên cứu cấu trúc hai chiều của một nhóm năm tinh văn được lựa chọn trong thiên hà của chúng ta: Blue Snowball (NGC 7662), M2-2, IC 3568, Blinking (NGC 6826) và Owl (NGC 3587).
Những quầng sáng của tinh vân được tiết lộ
Cho 4 trong những đối tượng này, nhóm nghiên cứu tìm thấy được một cấu trúc nhiệt (temperture structure), mà trải dài suốt từ trung tâm ngôi sao đến quầng sáng này, và tìm thấy trong 3 trường hợp rằng, nhiệt độ tăng đều ở quầng sáng bên trong. Theo Sandin, "Sự xuất hiện của những quầng sáng nóng như vậy có thể được dễ dàng giải thích như một hiện tượng tạm thời mà xuất hiện khi quầng sáng này đang trong quá trình ion hóa". Một kết quả đáng chú ý nữa của nghiên cứu này là lần đầu tiên có thể đo đạc được quá trình mất mát khối lượng của sự tiến hóa cuối cùng của những ngôi sao hình thành nên tinh vân. Sandin cho biết, "So với những phương thức đo tỉ lệ hụt khối khác, những ước tính của chúng tôi được thực hiện trực tiếp trên thành phần khí của gió sao". Kết quả này mang lại những hiểu biết sâu sắc quang trọng về cách mà khối lượng bị hụt đi, và các nhà nghiên cứu phát hiện rằng độ hụt khối gia tăng bởi nhân tố khoảng 4-7 ngàn năm trong giai đoạn cuối.
Nhóm nghiên cứu lên kế hoạch tiếp tục nghiên cứu giai đoạn tiến hóa cuối cùng của những ngôi sao khối lượng nhỏ, và quan sát tinh vân trong đám mây Magellanic. Những tác giả này cho rằng "về phương diện lí thuyết, kết quả nghiên cứu này nên cung cấp một nền tảng thách thức cho sự cải thiện của những mẫu gió sao trong tương lai".
12/09/2008
(Theo Sciencedaily.com)
http://www.sciencedaily.com/releases/2008/09/080911142411.htm
Anh Minh - PAC.News